همايش ملي زمينساخت و زمينشناسي ساختاري ايران با هدف تبادل اطلاعات تخصصي و دستاوردهاي جديد علمي ميان دانشجويان، پژوهشگران، و اساتيد اين حوزه، نخستين بار به همت انجمن زمينساخت و زمين شناسي ساختاري ايران در سال 1392 پايه گذاري شد. با عنايت به استقبال دانشگاهها و مراكز پژوهشي، سالهاي پس از آن نيز برگزاري سالانه اين همايش تخصصي ادامه يافت. به ياري پروردگار متعال، در سال جاري با پيشنهاد دانشكده زمينشناسي دانشگاه تهران و موافقت انجمن زمينساخت و زمين شناسي ساختاري ايران، هفتمين دوره اين همايش ملي در ۲۶ آذرماه به همراه يك كارگاه آموزشي-تخصصي يك روزه (27 آذر) در دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.
محورهاي همايش
1- حريم گسلهاي جنبا:
در اين بخش مراد از گسلهاي جنبا، آن دسته از گسلهايي است كه لغزش يا جابجايي بر روي آنها ميتواند جوامع بشري را در آينده تحت تاثير قرار دهد. جانمايي بيشتر شهرهاي بزرگ و كوچك سرزمين ايران پيرامون سامانه گسل هاي جنبا از يكسو، و گسترش مراكز جمعيتي با شتابي روزافزون كه در بسياري موارد به دور از رعايت ضوابط و آئين نامه هاي ساخت و ساز است از سوي ديگر، ما را بر آن داشت تا رويكرد اصلي همفتمين همايش ملي زمينساخت و زمين شناسي ساختاري ايران را متمركز بر شناسايي گسلهاي جنبا و لرزه زا و تعيين پهنه گسيخت و دگرشكلي سطحي پيرامون مناطق مسكوني و شريان هاي حياتي قرار دهيم. اين محور، پذيراي مقالاتي خواهد بود كه با بهره گيري از مفاهيم و برداشت هاي ريخت زمينساختي، پارينه لرزه شناختي، مشاهدات و اندازه گيري هاي ژئودتيكي (GPS و InSAR) به شناسايي هر چه بهتر پهنه هاي گسيختگي و دگرشكلي سطحي در پيوند با گسلهاي جنبا مي پردازند.
2- لرزه خيزي فلات ايران:
جاي گيري كشور ايران در ميانه كمربند لرزه خيز آلپ- هيماليا، مواجه اين پهنه لرزه زمينساختي را با رخداد زمينلرزههاي متعدد اجتناب ناپذير مي نمايد. الگوها و رفتارهاي لرزهاي در نواحي مختلف اين سرزمين از بلنديهاي البرز در شمال تا سواحل مكران در جنوب، و از كمربند چين خورده-رانده زاگرس در باختر تا مرز خاوري آن با ورقه اوراسيا، يكسان نبوده و ويژگيهاي جنبشي—لرزهاي متفاوتي را نمايندگي ميكنند. از اينرو، هدف اصلي در اين بخش معرفي الگوها و رفتارهاي لرزهاي در گستره ايران زمين است تا با شناسايي اين رفتارها بتوان گامي در راستاي كاهش ريسك زمينلرزه برداشت. اين محور، پذيراي مقالاتي خواهد بود كه با بهره گيري از رهيافت هاي زمينلرزه شناختي، لرزه زمينساختي، زمين شناسي زمينلرزه، و زمين فيزيكي به بررسي و شناخت هر چه بهتر سرچشمه هاي لرزه زا در گستره ايران زمين مي پردازند.
3- نقش كنترلكنندههاي ساختاري در مخازن نفت و گاز:
بررسي هاي ساختاري از مهمترين گام هاي پژوهشي در اكتشاف، بهره برداري، و توسعه ميادين هيدروكربني به شمار مي رود. از جمله مباحث مطرح در اين زمينه مي توان به شناسايي و بررسي ويژگي هاي زمينساختي حوضه هاي هيدروكربني، حركات زمينساختي و كنترل كننده هاي ساختاري در ميادين نفت و گاز، بررسي و تحليل شكستگي ها و گسل ها در واحدهاي مخزني و نقش آنها در نفوذپذيري سيال در واحدهاي مخزني، ارتباط بين تنش زمينساختي و مهاجرت و انباشت منابع هيدروكربني در حوضه هاي رسوبي اشاره كرد. اين محور، پذيراي مقالاتي خواهد بود كه با بهره گيري از داده هاي زمين شناختي، ژئوفيزيكي زيرسطحي، لرزه اي، داده هاي حاصل از حفاري، و مدل سازي عددي به شناسايي و بررسي عوامل كنترل كننده ساختاري در مخازن هيدروكربني پرداخته اند.
4- نقش عناصر ساختاري در كانهزايي ذخاير معدني:
بررسي ارتباط مكاني ميان عناصر ساختاري و تشكيل انواع ذخاير معدني و پهنه هاي كانهزايي از مهمترين نشانگرهاي اكتشافي ذخاير معدني است. در اين محور به مقالاتي پرداخته خواهد شد كه كاركرد گسل ها و شكستگي ها در چرخه هاي فلززايي و جاي گيري ذخاير معدني، گسيخت هاي لرزه اي به عنوان عامل موثر كانه زايي در سامانه هاي هيدروترمال، عناصر ساختاري در پيوند با پهنه هاي دگرگوني، مطالعه پهنه هاي برشي و تحليل جنبشي ساختارهاي نرم در پيوند با سنگهاي دگرگوني در مقياس ميكروسكوپي و رخنمون را مورد بررسي قرار داده اند.
5- كنترلكنندههاي ساختاري در منابع آب:
بحران كمبود آب از مهمترين مسائلي است كه سرزمين ايران در دهه هاي اخير به طور جدي با آن مواجه بوده است. حركات زمينساختي با ايجاد خطوارههاي ساختاري افزون بر كنترل منابع آب زيرزميني و سطحي مي توانند در تغذيه انواع منابع آب نيز موثر باشند. در اين بخش، به مقالاتي پرداخته خواهد شد كه نقش عناصر ساختاري در هدايت جريان آب زيرزميني و سطحي، كنترل كننده هاي ساختاري در منابع آب كارستي، نقش عناصر ساختاري در جانمايي و آسيب پذيري سدها، و اثر منابع آب زيرزميني بر روي خزش و يا لغزش گسلي را مورد بررسي قرار داده اند.