نخستین کنگره ملی روان شناسی ترافیک(یادبود دکتر مهدی خانبانی)
كنگره ملي روانشناسي ترافيك(يادبود دكتر مهدي خانباني)
تصادف رانندگي به حادثه ترافيك خياباني و يا جاده‌اي مي‌گويند كه در آن حداقل يك وسيله نقليه خياباني با يك وسيله نقليه ديگر، يا با يك كاربر (استفاده‌كننده) راه ديگر، يا يك جسم ثابت در كنار جاده، ويا با خودرو ديگر كه معمولاً آسيب مالي يا جاني در پي دارد، برخورد كرده باشد. تصادفات يكي از عوامل اصلي مرگ در كشورهاي جهان مي‌باشد.آمارها نشان مي دهد در دنيا به ازاي هر ۱۰ هزار خودرو حدود ۹ نفر كشته مي‌شوند، در حالي كه در ايران به ازاي اين تعداد خودرو، ۳۷ تن كشته مي شوند. به گزارش خبرنگار مهر، اگر ميانگين ۲۳ تا ۲۷ هزار كشته در حوادث رانندگي در طول سال را همراه با ميانگين ۲۵۰ هزار زخمي اين حوادث در نظر بگيريم، گويي هر سال در ايران يك زلزله بزرگ با اين مقدار كشته و زخمي اتفاق مي‌افتد. هم‌چنين تعداد تلفات جاده‌اي كشور در سال با تلفات يك جنگ تمام عيار برابري مي‌كند. بر اساس اعلام پژوهشكده بيمه مركزي ايران، كشور ما از نظر تصادفات ناايمن رانندگي در بين ۱۹۰ كشور جهان، رتبه ۱۸۹ را به خود اختصاص داده است.
در مقايسه با برخي از كشورهاي آسيايي مي‌توان گفت ميزان تلفات تصادفات رانندگي در ايران ۲۵ برابر ژاپن و ۲ برابر تركيه است.
عواملي چون نوشيدني الكلي مصرف داروهاي خواب‌آور دخانيات و خواب آلود بودن خوردن و آشاميدن در حين رانندگي همين‌طور ديد چشم مي‌توانند هميشه مشكل ساز باشند. تصادف‌هاي رانندگي همواره مي‌تواند علتهاي گوناگون ديگري چون خرابي سيستم ترمز، فرسوده بودن ماشين، كم نور بودن چراغ ها و.. داشته باشند. گاهي هم عوامل محيطي مثل آب و هوا يا خرابي جاده زمينه ساز حادثه مي‌شود؛ ولي در بسياري از زمينه‌ها همواره اشتباه‌هاي انساني از نخستين علل تصادفات بشمار مي‌آيند.
با توجه به آمار و اطلاعات موجود، سوانح رانندگي به عنوان نهمين عامل عمده مرگ و مير در جهان شناخته شده است )گرجي، (.۱۳۹۰
بر اساس محورهاي پنج گانه ي DSM IV واكنش هاي روان شناختي افراد خانوادۀ قربانيان سوانح رانندگي ، فقدان رغبت و انرژي براي فعاليت، احساس گناه، افكار عود كننده مرگ و خودكشي، احساس نااميدي و بي ارزشي خواهد بود.در توجيه اين مطلب مي توان گفت كه مرگ هاي ناگهاني، خشن و غيرطبيعي همچون مرگ هاي ناشي از سوانح، بيش از مرگ هاي طبيعي در افراد بازمانده تاثير مي گذارند.
هر راننده‌اي ممكن است در طول دوران رانندگي خـود در يـك حادثه رانندگي درگير شده باشد و بسياري از افرادي كه درگير حادثه جدي شده‌اند ممكن اسـت تـنها رانندگي خطرناك داشته باشند و دچار اخـتلال روانـپزشكي خاص يـا حـتي رفـتار مجرمانه نباشند. هرچند كه در برخي كشورها مـطالعاتي در مـورد رانندگي افراد مبتلا به اختلالات روانپزشكي و مقايسه تعداد تصادفات آنها با افراد سـالم انـجام شده است.با اين حال جلوگيري از رانندگي چـنين افرادي از لحاظ اخلاقي هـنوز زيـر سوال است (GerardMelissande,۲۰۰۱:۳۶-۳۹) لذا اهميت اين موضوع آشكار است كه روانشناسان بايد در حوزه كاهش اين حادثه ها از طرق متفاوت اقدام نمايند.
محورهاي كنگره:
(1 عوامل مرتبط با رفتار هاي حادثه ساز ترافيكي (روانشناختي، جسماني، اجتماعي، فرهنگي)
(2 ارزيابي صلاحيت و توانمند سازي روانشناختي منابع انساني حوزه ترافيك
(3 شيوه ها و مدلهاي آموزشي براي تغيير نگرش و رفتارهاي ترافيكي
(4 درمان آسيب ها و اخنلالات مرتبط با ترافيك
(5 جنبه هاي روانشناختي قوانين و مقررات ترافيكي
(6 آسيب شناسي قانون گريزي و تخلفات ترافيكي
(7 روانشناسي ترافيك در ايران و جهان
(8 آثار روانشناختي ايمني جاده بر كاهش سوانح ترافيكي
(9 روانشاسي ترافيك و اقتصاد مقاومتي (ظرفيت ها و كاركردها)
(10 نقش متغير هاي روانشناختي در طراحي و مهندسي صنعت حمل و نقل