همایش بین المللی دین در آیینه ی هنر
همايش بين المللي دين در آئينه هنر با مشاركت : وزارت امور خارجه –سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي – مركز گفت و گوي اديان و تمدن ها – موزه باربريني – دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان – نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه آزاد همدان - موسسه قرض الحسنه نداي مهر ميهن – مركز فرهنگي اشراق – تشكل علمي، فرهنگي و اجتماعي بيدارگران – موسسه مهرگان - مدرسه اسلامي هنر - دانشگاه سن اندروز اسكاتلند
محور هاي همايش :
الف: مباني
1- تعريف هنر از ديدگاه انديشه ديني
2- مباني هنر در انديشه ديني
3- اصول و معيار هاي هنر ديني
4- ديدگاه اديان ( اسلام ، مسيحيت ) در مورد هنر
ب :فلسفه هنر
1- زيباشناسي نظري و فلسفي دين
2- چرايي زيباشناسي كتاب هاي آسماني
پ: روابط دين و هنر
1- خدمات متقابل دين و هنر
2- هنر و مناسك ديني
3- هنر . تبليغ انديشه هاي ديني
4- نقش هنر در نزديكي اديان
5- نقش اديان در ماندگاري هنر
ت: هنرهاي ديني و ويژگي هاي آن
1- ويژگي هاي هنر ديني
2- ويژگي هنر اسلامي
3- ويژگي هنر مسيحي
4- ويژگي هنر يهودي
5- جايگاه معماري و ساير هنرها در دين
ث : آسيب شناسي هنر ديني
1- چالش هاي متقابل دين و هنر
2- چالش هنر و تبليغ ديني
ج: معرفي آثار هنري ديني و هنرمندان ديني
1- آثار تاريخي و نقش آن در مبادلات فرهنگي ميان ايران و ايتاليا
چ: روابط دين و مديريت
1- روابط انساني در مديريت با تاكيد بر روابط ميان ايران و ايتاليا
2- وظايف مديريتي در ديدگاه اسلام و مسيحيت
ح: رابطه دين و نقش آن در تعاملات فرهنگي و هنري
1- نقش دين در مبادلات فرهنگي ايران و ايتاليا
2- دين و نقش آن در شكل گيري هنر و تمدن ايران و ايتاليا
خ: نقش دين در معادلات جهاني
1- دين راهبردي براي صلح ملت ها
2- نقش اسلام و مسحيت در معادلات جهاني
3- ايران و ايتاليا چالش ها و چشم انداز هاي روابط پايدار
پيام دبير همايش
يكي از مباحث مهم هنر، بحث صورت و معنا مي‌باشد كه در هنرهاي ديني مبناي صورت و معنا در اعتقاد به تجلي و ظهور خداوند در عالم است. تمام پديده‌هاي عالم علاوه بر صورت ظاهر، حقيقتي دارند و حقيقت آنان به اسماء الهي رجوع دارد. در حكمت اسلامي، صورت و معنا بر مراتب تجلي اسماء الهي است. هر مرتبه از مراتب تجلي، صورت و ظاهر مرتبه‌ي فوق است و درعين حال، معنايي است بر مرتبه تحت. عرفا مراتب تجلي را در پنج مرتبت بيان كرده‌اند. شعرا و حكما و به تبع ايشان هنرمندان مسلمان گزارشگر اين عوالم شده‌اند بنابراين كلام، تصوير و هر اثري از آثار ايشان علامت و نشانه و به عبارتي آيتي از آن عوالم است.
از مباحث مهم هنر، مفهوم صورت و معنا است. به نظر مي‌رسد مفاهيمي چون ظاهر و باطن، حقيقت و مجاز، غيب و شهادت، بود و نمود و مانند اينها از واژه‌هاي مترادف صورت و معنا بوده كه بايد به آنها توجه شود. شايد بتوان گفت يكي از نخستين افتراقات در عرصه انديشه، ديدگاهي است كه انسان‌ها به هستي در توقف در صورت (ظاهر) يا سير در معناي (باطن) آن داشته‌اند.
تمام اديان انسان‌ها را دعوت به سير از ظاهر به باطن كرده‌اند و آنچه در نزد ايشان اصيل بوده عالم معناست از اين رو اعتبار عالم ظاهر به عالم معنا مي‌باشد. اين طرز فكر، تمامي شئونات زندگي انسان‌ها، بالاخص هنر را در جامعه ديني فرا گرفته و بنابراين آثار هنري اديان همواره آدمي را متذكر به عالم ديگري مي‌كند. در عين حال اگر تنها وجه اطلاق هنر ديني منحصر به ارائه صورت ظاهر باشد و آثار هنري فقط به لحاظ ظاهر داراي موضوع ديني باشند ـ هنر كليساي مسيحي در دوران رنسانس و دوران متجدد، عمدتاً چنين هنري بوده است ـ با هنر ناسوتي كه منبع الهام آن روان فردي بشري است كه خود را مستقل مي‌انگارد، تفاوتي ندارد. هنر ديني، آنجا كه خاستگاهش فراتر از انسان خود بنياد مي‌شود و هنرمند محمل و مجراي رحمتي مي‌شود كه از عالم معنا منبعث شده، هنر اصيل ديني ظهور مي‌كند. انسان‌ها در جامعه ديني هنگامي كه هنرهاي خود را با سنت و تفكر ديني مي‌پرورانند و آن تفكر ديني در جاي جاي زندگي آدمي حضور مي‌يابد هنر سنتي جلوه مي‌كند. هنرهاي سنتي در اين جوامع همسو با سنت ديني سيري از ظاهر به باطن و از صورت به معنا دارند و گاه اين امر چنان فراگير شده كه تمدني را ايجاد كرده است. يكي از بهترين نمونه‌ها براي غايت هنرهاي سنتي، سنت اسلامي است. هنرهاي سنتي اسلامي چنان با دين سرشته شده و تكوين يافته‌اند كه گاه به آن هنرهاي اسلامي مي‌گويند امري كه بيراه نيست.
راز دعوت قرآن و سخن مشترك انبياء تفكر و سير از ظاهر به باطن يا به عبارتي از صورت به معنا بوده و ظاهري ديدن و توقف در صورت دنيا بدون سير در معنا و باطن را نكوهش كرده و آن را نشان بي‌خردي انسان مي‌دانند. قرآن شامل آياتي پر رمز و راز، مكنون در ظاهر كلمات است كه همواره انسان‌ها را به تفكر و جست‌وجو در آن واداشته است. سخن گفتن از كلمات و معاني قرآني جز به صورتي نماياندن ممكن نيست و چنين صورتي همواره انسان‌ها را به تفكر واداشته است.
مكاتب فلسفي و حكمي نيز همواره به اين امر توجه داشته‌اند. در نزد حكماي مسلمان جهان اسلام و از آن جمله ايرانيان، تفكر و انديشه همواره در چارچوب دين شكل گرفته است و الهام‌بخش و سرچشمه اصيل اين تفكرات، قرآن و احاديث است. با الهام از قرآن حكما براي عالم ظاهر و باطن قائل شده‌اند و هر ظاهري را مظهر تجلي حقيقتي مي‌دانند. بنابراين همواره سعي در گذشت از صورت و ظاهر امور به معنا و حقيقت آنها را دارند. «الهي الهي خلصنا عن‌الاشتغال بالملاهي و ارتا حقايق الاشياء كما هي غشاوه غفلت از بصر و بصيرت ما بگشاي، و هر چيز را چنان كه هست به ما بنماي. نيستي را بر ما، در صورت هستي جلوه مده، از نيستي بر جمال هستي پرده منه، اين صورت خيالي را آيينه تجليات جمال خود كن، نه علت حجاب و دوري، و اين نقوش وهمي را سرمايه دانايي و بينايي ما گردان . يكي از مهم‌ترين مبادي هنر ديني توجه به معنا در پس صورت ظاهر است از آن جايي كه تفكر ديني همواره آدمي را به سير از ظاهر به باطن هدايت مي‌كند و در اين مسير انسان را به تفكر و تذكر حقيقت ظاهر دعوت مي‌كند. هنر مبتني بر اين تفكر نيز چنين جلوه‌اي پيدا مي‌كند و براي بيان آن لاجرم زباني نمادين دارد و با رمز ورازسخن مي‌گويد.
انسان در طريقت ديني تا به مرتبه كشف و شهود نائل نشده باشد اين زبان را درك نخواهد كرد. اين طريقت راهي است كه حكما و عرفا در پيروي از اميرالمؤمنين علي «عليه‌السلام» و اولياء و معصومان بدان نائل شده‌اند و هنرمندان با الهام از حكيمان و عارفان، اين طريقت را در آثار خود به ظهور رسانده و معاني را در پس شكل و رنگ به اشارت بيان كرده‌اند تا بيننده در تأويل صورت‌هاي آن به باطن و معنا ره يابد. »در راستاي تحقق چنين امري اين همايش مي تواند قدمي مقدماتي به خاطر ايجاد پلي ميان دين و هنر در اديان ابراهيمي گردد.
دبير كميته علمي همايش
دكتر طاهري- دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان
اعضاي كميته علمي همايش
دكتر پاتريك رينگنبرگ - استاد دانشگاه لوزان سوئيس
دكتر پدرام خسرو نژاد - استاد دانشگاه سن اندروز اسكاتلند
پرفسور كارلو جواني چرتي - دپارتمان شرق شناسي اروپا
دكتر ناديا معاوني - دپارتمان زبان ايتاليايي دانشگاه آزاد اسلامي تهران شمال
دكتر انتونيا شركا - دپارتمان زبان ايتاليايي دانشگاه آزاد اسلامي تهران شمال
دكتر علي اكبر فاميل روحاني - دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان
دكترسيدحميدحسيني - دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان
دكتر اوليايي - دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان
دكتر احمد حبيبيان - دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان
دكتر علي اكبر حائري موحد - دانشگاه آزاد اسلامي واحد همدان
حجت السلام علي امامي فر دانشگاه آزاد اسلامي ساوه
دكتر فريدوني - دانشگاه بوعلي سينا
كميته برگزاركننده:
رئيس همايش
سيد علي اصغر تروهيد
دبير همايش
عباس اقبال مهران
اعضاي كميته اجرايي
اصغر تيموريان
سعيد دوست محمدي
محمد مهدي شيرمحمدي
مهرداد چراغي
مجيد صديقي
قهرمان اقبال مهران
عليرضا اسفندياري مقدم
علي اكبر حائري موحد
علي امامي فر
عليرضا رضايي
امير محمدي راستين
اسدالله رباني مهر
سعيد ملكي
شاهرخ قاسم زاده
مهدي بهرامي